Od 27 marca 1942 do 21 września 1943
w 43 operacjach lotniczych
przerzucono do okupowanej Polski z lotniska Tempsford
158  Cichociemnych spadochroniarzy AK

 

From March 27, 1942, to September 21, 1943,
158 Silent Unseen
were flown to occupied Poland in 43 air operations

 

Gibraltar Farm Foto: Agnieszka Polończyk

Podczas II wojny światowej,  we wsi Tempsford, 75 km na północ od centrum Londynu, w lipcu 1940 rozpoczęto budowę tajnego lotniska. W październiku 1941 gotowe lotnisko przejęła 3 Grupa RAF, odpowiedzialna za lotnicze operacje specjalne. Na lotnisku Tempsford stacjonował 138 oraz 161 Dywizjon Specjalnego przeznaczenia RAF (138 and 161 Special Duty Squadron RAF).

Lotnisko Tempsford było tajnym obiektem brytyjskiego Kierownictwa Operacji Specjalnych (Special Operations Executive, SOE) którego zadaniem było wspieranie ruchów oporu w okupowanej Europie, aby „podpalić” okupowaną przez Niemców Europę.

Z Tempsford startowały samoloty RAF do Belgii, Holandii, Niemiec, Czechosłowacji oraz do Polski.

RAF Tempsford Airport

Aby wprowadzić w błąd niemieckie rozpoznanie lotnicze, w Tempsford wybudowano tzw. „Gibraltar Farm”. Budynek wyglądał jak zwykła brytyjska stodoła w gospodarstwie rolnym. Murowane budynki pokryto od zewnątrz drewnem.

Do okupowanej Polski przerzucano Cichociemnych spadochroniarzy AK oraz broń i zaopatrzenie dla Armii Krajowej samolotami Handley Page Halifax II oraz V 138 Dywizjonu Specjalnego Przeznaczenia.

During World War II, the construction of a secret airport began in the small village of Tempsford, located just 75km north of Central London. The works started in July, 1940, with the airport being ready in October, 1941. The airport was used by the 3rd RAF Group, responsible for carrying out special air operations. The clandestine airbase was home to 138 and 161 Special Duties RAF Squadrons.

Tetworth Hall, hotel dla pilotów RAF Tempsford, foto: David Sands

Tempsford airport was used by the Special Operations Executive (SOE) whose task was to support various resistance movements in occupied Europe, in order to ‘’set Europe ablaze – Winston Churchill’’.

RAF aircrafts were flown to Belgium, Holland, Germany, Czechoslovakia, and Poland from Tempsford.

In order to mislead the German intelligence, so called ‘’Gibraltar Farm’’ was built in Tempsford. The building looked like an ordinary British barn. The brick building was covered with wood from the outside to make it look more convincing.

Silent Unseen paratroopers, weapons, and supplies for the Home Army were flown in to occupied Poland. The aircraft used was Handley Page Halifax II, with the flight crew from the 138 Special Purpose Squadron.

Więcej informacji / For more information, please visit this site – Tempsford Memorial

 

Oto lista operacji lotniczych – loty z Tempsford do Polski:

List of flight operations – flights from Tempsford to Poland:

 

Operacja
Operation
Data zrzutu
Date of flight operation
Samolot
Plane
Dowódca ekipy
Crew commander
Skoczek
Paratrooper
Skoczek
Paratrooper
Skoczek
Paratrooper
Skoczek
Paratrooper
Skoczek
Paratrooper
Placówka
Collection point
Miejsce zrzutu
Place of jump
Miejsce zrzutu (okolica) (area)
Boot1942-03-27/28Halifax L-9613 "V"BAKIEWICZ-ZbigniewLADA-LechROSTEK-JanSMIGIELSKI-Tadeusz NIEDZIELSKI-RafalTrawaPrzyrów (1,5 km)Częstochowa (34 km)
Belt1942-03-30/31Halifax L-9618 "W"GILOWSKI-StanislawSPYCHALSKI-JozefIPOHORSKI-LENKIEWICZ-WieslawKULAKOWSKI-AleksanderZALEWSKI-JanuszJOKIEL-JanBłoto (poza)PodstoliskaTłuszcz (3,4 km)
Legging1942-03-30/31Halifax L-9613 "V"SOKOLOWSKI-JerzyMAJEWICZ-StefanMOTYLEWICZ-PiotrSOKOLOWSKI-TadeuszKopyto (poza)BaryczeKońskie (8 km)
Cravat1942-04-08/09Halifax L-9618 "W"CETYS-Teodor MICH-StefanZAWADZKI-AlfredKOZUCHOWSKI-HenrykROMASZKAN-RomanBORYCZKA-AdamŁąkaDrzewiczŁowicz (10 km)
Chickenpox1942-09-01/02Halifax W-7775 "R"JABLONSKI-Boleslaw KOCHANSKI-WladyslawWOZNIAK-JanWINTER-StanislawRYBKA-FranciszekIgłaIzabelinWarszawa (29 km)
Smallpox1942-09-01/02Halifax W-7773 "S"KONTRYM-BolesławECKHARDT-Mieczyslaw LAGODA-HieronimZUB-ZDANOWICZ-LeonardFIJALKA-MichalKOPISTO-WaclawRogiBogatkiGrójec (16 km)
Measles1942-09-03/04Halifax W-7773 "S"ZAREMBINSKI-Wiktor KOZLOWSKI-JulianSMOLSKI-KazimierzZAORSKI-Waclaw MICHALCZEWSKI-WincentyGRYCZ-JanŻabaStachlewŁowicz (12 km)
Rheumatism1942-09-03/04Halifax W-7774 "T"SCIEGIENNY-WincentyLECH-JanPOLICIEWICZ-ZygmuntSEDZIAK-StanislawUgórŁyszkowiceCzatolin (3,2 km)
Chisel1942-10-01/02Halifax W-7776 "U"KASZYNSKI-EugeniuszLINOWSKI-ArturTRYBUS-AdamSZWIEC-WaldemarRakŁupinySiedlce (11 km)
Gimlet1942-10-01/02Halifax W-7774 "T"KLIMOWICZ-WladysławKOWALSKI-Ryszard JAKUBOWSKI-EwarystGOLEBIEWSKI-MarianJAGIELSKI-StanislawPOZNANSKI-JanZamekPawłowice, ŻyczynDęblin (16 km)
Hammer1942-10-01/02Halifax W-1229 "A"ZELKOWSKI-BronislawBORYS-Adam KOTOROWICZ-StanislawBórGościewicz, GłoskówGarwolin (6,5 km)
Lathe1942-10-02/03Halifax W-7773 "S"STOCKI-TadeuszSZUBINSKI-WladyslawJASTRZEBSKI-AntoniOsaMokobodySiedlce (15 km)
Pliers1942-10-29/30Halifax W-7773 "S"SZPAKOWICZ-WieslawHENCEL-StanislawBICHNIEWICZ-Jerzyrozbił sięrozbił sięrozbił się
Brace1943-01-25/26Halifax DT-727 "K"RUDKOWSKI-RomanBATOR-IgnacyGAWORSKI-TadeuszChmielobok szosy Warszawa - RadomBiałobrzegi (13 km)
Screwdriver1943-01-25/26Halifax DT-726 "H"MICIEK-WladyslawGRUN-BronislawKWARCINSKI-MieczyslawKrzakŁowicz (16 km)
Gauge1943-01-26/27Halifax DT-727 "K"TAJCHMAN-MichalPIJANOWSKI-Waclaw.SOLTYS-StanislawŻubrKielce (14 km)
Rasp1943-02-16/17Halifax DT-726 "H"MOSTOWIEC-MarianOLSZEWSKI-StanislawRATAJSKI-LeszekSumMachory, MaleniecKońskie (14 km)
Saw1943-02-16/17Halifax DT-725 "J"JANUSZKIEWICZ-HenrykPILCH-AdolfODROWAZ-SZUKIEWICZ-BoleslawBUSLOWICZ-MichalKońSulejów, widły Pilicy i CzarnejPiotrków Trybunalski (21 km)
Vice1943-02-16/17Halifax DT-727 "K"DZIKIELEWSKI-FeliksBURDZINSKI-TadeuszKAZIMIERCZAK-StanislawPARADA-MichalLiliaKampinosMińsk Mazowiecki (12 km)
Floor1943-02-17/18Halifax DT-627 "P"SZEWCZYK-PiotrCZUMA-JozefPRZETOCKI-JacekBENEDYK-TadeuszPuchaczStare Łepki, MordySiedlce (17 km)
Wall1943-02-17/18Halifax DT-725 "J"IGLEWSKI-AntoniWISNIEWSKI-WladyslawJAWORSKI-TadeuszZYCHIEWICZ-AntoniLisZgiechówMińsk Maz. (14 km)
Spokeshave1943-02-19/20Halifax DT-620 "T"PIENIAK-Czeslaw NOWAK-PiotrCZLAPKA-KazimierzPiesRadziceOdrzywół (9 km)
File1943-02-20/21Halifax DT-726 "H"WITKOWSKI-LudwikNUSZKIEWICZ-RyszardKROKAY-WaleryPIC-WitoldSłońKotliceChęciny (20 km)
Rivet1943-02-20/21Halifax DT-620 "T"RZEPKA-KazimierzRYDZEWSKI-LechJACHCINSKI-HenrykGARCZYNSKI-MarianOkońNakłoKoniecpol (11 km)
Brick1943-03-13/14Halifax DT-627 "P" KOPROWSKI-FranciszekLIPINSKI-WojciechJURKIEWICZ-LonginMESSING-JanuszWółKońskie (14 km)
Door1943-03-13/14Halifax BB-281 "O"KOLASINSKI-StanislawRIEDL-AdamZABIEREK-LechKraZwoleń (9 km)
Stock1943-03-13/14Halifax DT-726 "H"STRUMPF-WitoldIRANEK-OSMECKI-KazimierzHORL-JanROSSINSKI-CzeslawKoza (poza)Karpiskaok. Celestynów
Tile1943-03-13/14Halifax DT-725 "J"FARENHOLC-OskarPRADZYNSKI-JanuszSCHELLER-CZARNY-EdwinROSTWOROWSKI-JanOlchaKielce (9 km)
Window1943-03-13/14Halifax HR-666 "E"CHMIELOWSKI-AntoniIGNASZAK-StefanJASIENSKI-StefanMAKSYS-WladysławŻbikLelów(Koniecpol 8 km)
Step1943-03-14/15Halifax DT-543 "G"GORSKI-JanJAROSZ-JanuszSTOLYHWO-OlgierdBatKsiążeniceGrodzisk Maz. (7 km)
Attic1943-03-16/17Halifax DT-727 "K"KOWALSKI-JerzyLOS-EzechielŻabaStachlewŁowicz (12 km)
Beam1943-03-19/20Halifax BB-340 "D"WIACEK-JanKONSTANTY-IgnacyPLUTA-WilhelmMewaOdrowąż, Wielka DąbrówkaOpoczno (12 km)
Cellar1943-03-24/25Halifax DT-727 "K"CHYLINSKI-EugeniuszTWARDY-ZbigniewSmokWola Wodyńska, HelenówSiedlce (23 km)
Neon 41943-09-09/10Halifax JD-171 "P"POLONCZYK-BoleslawSERAFINSKI-FryderykZAWACKA-ElżbietaSolnicaOsowiecGrodzisk Maz. (7 km)
Neon 61943-09-14/15Halifax BB-309 "T"PESZKE-ZdzislawZYGA-RyszardPOLISZUK-JaroslawKoc 1NieporętRadzymin (9 km)
Neon 71943-09-14/15Halifax JD-362 "L"FUHRMAN-KazimierzWISZNIOWSKI-RomanZAAK-FranciszekSpodekMariańskie Porzecze, ŁucznicaGarwolin (8 km)
Neon 81943-09-14/15Halifax JD-158 "W"KUJAWINSKI-StanislawZAKOWICZ-JozefMAKARENKO-AnatolCzajnikMokra WieśTłuszcz (8 km)
Neon 91943-09-14/15Halifax SIAKIEWICZ-WladyslawLEWKO-KazimierzSKOWRONSKI-RyszardPierzynazestrzelonyrozbił się
Neon 101943-09-14/15Halifax JD-319 "A"NOWACKI-Jozef OSTROWINSKI-HenrykCHMIELOCH-RyszardDywanŁowicz (14 km)
Neon 11943-09-16/17Halifax BB-378 "D"RACHWAL-BronislawDEKUTOWSKI-HieronimGarnekok. stacji kolejowejWyszków (8 km)
Neon 21943-09-16/17Halifax JN-911 "Z"ZORAWSKI-BoguslawGOLUNSKI-NorbertWISZNIEWSKI-OttonWieszakMieniaMińsk Maz. (14 km)
Neon 31943-09-16/17Halifax BB-309 "T"KRYSZCZUKAJTIS-MiroslawWIECHULA-BernardObrazKąty - BoruczaTłuszcz (12 km)
Neon 51943-09-21/22Halifax LW-276 "E"SEEMAN-TadeuszSKOWRONSKI-StanislawZAPOTOCZNY-StanislawLustroMistówMińsk Maz. (9 km)
Lista operacji lotniczych z lotniska Tempsford

List of of flight operations from Tempsford airport